Bezpieczna praca w polu elektomagnetycznym




Home

Warsztat

BHP




źródło

Konserawatorzy, personel techniczny obsługujący systemy radionadawcze, radiolokacyjne, instalacje przemysłowe wykorzystujące termiczny efekt działania pola elektromagnetycznego oraz radioamatorzy i krótkofalowcy eksploatujący nadajniki radiowe, narażeni są na ekspozycję niejonizującego pola elektromagnetycznego. Podstawową metodą ograniczania zagrożenia silnym polem elektromagnetycznym jest wyznaczenie stref bezpieczeństwa. Wyznacza się następujące strefy: bezpieczną, pośrednią, zagrożenia i niebezpieczną.
niebezpieczna

Strefa niebezpieczna: obszar bardzo silnych pól elektromagnetycznych, w którym nie wolno przebywać zarówno ogółowi ludności, jak i pracownikom. Przebywanie w tym obszarze jest dozwolone w specjalnych kombinezonach ekranujących, które ograniczają narażenie. Wielkości składowych pola elektromagnetycznego wyznaczające strefę niebezpieczną podano w poniższej tabeli:
strefa1

zagrożenia

Strefa zagrożenia: obszar pól elektromagnetycznych ekspozycji zawodowej, w którym mogą przebywać jedynie pracownicy związani z obsługą źródeł pól, po przejściu specjalistycznego przeszkolenia i badaniach lekarskich wykazujących brak przeciwwskazań do zatrudnienia w zasięgu pól ekspozycji zawodowej. Czas przebywania pracownika w strefie zagrożenia zależy od natężenia pola na stanowisku pracy, tak aby nie występowało przekroczenie dopuszczalnej wartości. Dla pól magnetostatycznych i magnetycznych 50 Hz dopuszczono możliwość zwiększonego narażenia kończyn.
Dobowy dopuszczalny czas przebywania pracowników i innych osób w strefie zagrożenia w zakresie częstotliwości od 0,1 MHz do 300 MHz oblicza się według wzorów:
- dla pola magnetycznego o częstotliwości od 0,1 MHz do 10 MHz:
Td = 80/H
- dla pola elektrycznego o częstotliwości od 0,1 MHz do 10 MHz:
Td = 560/H
- dla pola elektrycznego o częstotliwości od ponad 10 MHz do 300 MHz:
Td = 3200/E*2
gdzie:
Td - oznacza dopuszczalny czas przebywania w godzinach,
H - oznacza średnie natężenie pola magnetycznego (A/m) działającego na pracowników w czasie Td ,
E - oznacza średnie natężenie pola elektrycznego (V/m).
Dla większości źródeł pól przyjmuje się, że umowna granica pola bliskiego to odległość od źródła równa długości fali promieniowania. Natężenie pola w strefie bliskiej zmniejsza się ze wzrostem odległości od źródła, a promieniowanie rozchodzi się jako fala kulista, natomiast w strefie pola dalekiego, dla odległości wiekszych od długości fali, promieniowanie rozchodzi się jako fala płaska. Jeżeli antena nadawcza jest izotropowa i promieniuje moc P (fala kulista), to powierzchniowa gęsość mocy S w odległości r od anteny wynosi:
S=P / (4*π*r2)
Amplituda natężenia pola elektrycznego E w odległości r od anteny wynosi:
E=√(60*P) / r
Powyższy wzór może posłużyć do orientacyjnego oszacowania wielkości pola w strefie zagrożenia, ale jego rzeczywiste wartości można ustalić przeprowadzając pomiary. Pomiary pola wymagają odpowiedniej aparatury pomiarowej (obejmującej zakres częstotliwości pracy badanego nadajnika), anten pomiarowych i przeszkolonego personelu.
pośrednia

Strefa pośrednia: obszar pól elektromagnetycznych ekspozycji zawodowej, w którym mogą przebywać pracownicy zatrudnieni w zakładzie pracy w czasie 8 godzinnej zmiany roboczej. W strefie pośredniej czas przebywania nie podlega ograniczeniom w ramach zmiany roboczej. Wartości graniczne dla składowej elektrycznej i magnetycznej pola elektromagnetycznego występującego w stefie pośredniej przedstawia poniższa tabela:
Wartości graniczne dla składowej elektrycznej i magnetycznej pola elektromagnetycznego:

Zakres częstotliwości E1(f) [V/m] DdE(t) dla 8 godzinnej ekspozycji w ciągu zmiany roboczej

Zakres częstotliwości H1(f) [A/m] DdH(t) dla 8 godzinnej ekspozycji w ciągu zmiany roboczej
bezpieczna


Strefa bezpieczna lub obszar poza strefami ochronnymi: obszar bezpiecznych pól elektromagnetycznych, które są słabsze od pól ekspozycji zawodowej i przy bezpośrednim, długotrwałym oddziaływaniu na organizm ludzki nie powinny powodować zmian w stanie zdrowia. Przebywanie w strefie bezpiecznej, zarówno ludności jak i pracowników, nie podlega ograniczeniom.
Wartości graniczne dla składowej elektrycznej i magnetycznej pola elektromagnetycznego występującego w stefie bezpiecznej przedstawia poniższa tabela:
strefa_4a


Miejsca dostępne dla ludności wyznacza się w następujących odległościach od instalacji radiokomunikacyjnych, radionawigacyjnych i radiolokacyjnych, emitujących pola elektromagnetyczne o częstotliwościach od 0,03 MHz do 300 000 MHz, w których równoważna moc promieniowana izotropowo wyznaczona dla pojedynczej anteny wynosi:


Home

Warsztat

BHP





© 2000-2023 EJK. All rights reserved. Jerzy Kazojć.